Quyết định do Thẩm phán Brenda Penny của Tòa án Cấp cao Quận Los Angeles đưa ra chưa đầy 5 tháng sau khi Britney Spears chứng minh sự lạm dụng quyền giám hộ và yêu cầu chấm dứt ngay lập tức, và chưa đầy 2 tháng sau khi cha của mình là Jamie Spears bị đình chỉ với tư cách là người giám hộ.
Vụ việc của Britney Spears trở thành tâm điểm chú ý sau một loạt diễn biến, bao gồm việc phát hành phim tài liệu “Framing Britney Spears” của tờ The New York Times và bộ phim “I Care a Lot” của Netflix và lời khai của Britney Spears vào hồi tháng 6 vừa qua, giúp làm sáng tỏ những gì ngôi sao nhạc Pop đã phải chịu đựng dưới sự giám hộ bất công, đồng thời tạo nên phong trào #FreeBritney (tạm dịch: Hãy giải thoát Britney Spears) rộng khắp.
Nỗi đau con kiện cha
Theo luật pháp Mỹ, người giám hộ có thể là bạn đời của người được giám hộ, người thân hoặc bất cứ cơ quan cấp bang hoặc địa phương nào. Tòa án sau đó xem xét và chọn người có thể mang lại lợi ích tốt nhất cho người được giám hộ. Trong trường hợp các cá nhân được chính người nhận giám hộ đề xuất nhưng không thể mang lại lợi ích tốt nhất cho người được giám hộ, tòa án có thể khước từ. Người được giám hộ là người được tòa án xác nhận là thiếu năng lực pháp lý, người cao tuổi hoặc trẻ chưa thành niên.
Britney Spears chính thức bị quản thúc từ năm 2008, đến nay đã 13 năm. Ảnh: BBC.
Britney Spears bắt đầu được giám hộ từ năm 2008 sau giai đoạn khủng hoảng tâm lý trầm trọng, kéo theo một loạt các hành vi cực đoan như cạo đầu, đập phá đồ đạc. Người giám hộ được chỉ định chính là cha cô Jamie Spears, đồng thời người đồng giám hộ là luật sư Andrew Wallet. Đến tháng 3-2019, vị luật sư này đã từ bỏ vai trò giám hộ.
Sự thật đã được vén màn vào hồi năm ngoái, sau khi luật sư của Britney Spears, ông Samuel D. Ingham, đệ đơn lên tòa án và cho biết “Nữ hoàng nhạc Pop” phản đối mạnh mẽ việc cha mình làm người giám hộ, mong muốn tòa án chỉ định hoặc ủy thác một tổ chức có năng lực tài chính tốt hơn để quản lý số tiền mà cô sở hữu.
Britney Spears cho biết, cô đã bị kiểm soát và trục lợi từ chính những người có liên quan đến việc ủy thác này, bao gồm gia đình, người thân, người quản lý, các luật sư, bác sĩ, chuyên gia tâm lý… Điều này trái ngược hoàn toàn so với quy định “Người giám hộ không được làm bất kỳ điều gì phục vụ quyền lợi cho bản thân”. Họ được thuê bằng chính tiền của cô nhưng lại bòn rút tiền của cô và làm những việc khiến cô cảm thấy bị đối xử như “nô lệ”.
Britney Spears và cha mình Jamie Spears. Ảnh: People.
Ngày 26-7, theo People, Mathew Rosengart – đại diện pháp lý của Britney Spears – đệ đơn kiện ông Jamie Spears. Giọng ca Toxic đã quyết định khởi kiện cha để giải thoát khỏi 13 năm “nô lệ” mang mác “quyền giám hộ”.
Sau nhiều lần Britney Spears nộp đơn lên tòa, ông Jamie Spears vẫn là người giám hộ chính và nhận về 130.000 USD (hơn 3 tỷ đồng) mỗi năm nhờ vai trò này. Tuy nhiên, ông vẫn một mực cho rằng mình không hề bòn rút tài sản cũng như sức lực của con gái, đồng thời chỉ trích phong trào #FreeBritney.
Cuộc đấu tranh giành quyền tự do
Britney Spears cho biết chính cha mình đã kiểm soát toàn bộ cuộc sống của cô trong suốt 13 năm. Cô từng bị ép đi kiểm tra tâm lý và sống tách biệt với các con. Trong vòng 2 tuần ấy, một người phụ nữ sẽ đến giám sát cô 4 giờ mỗi ngày. Hồi năm 2019, Britney Spears cũng khẳng định bị cha ép đến ở một cơ sở điều trị sức khỏe tâm thần, hình phạt sau khi cô từ chối đến một buổi tập. Sống dưới sự giám hộ, Britney Spears bị đội ngũ quản lý ép làm việc gần như không ngày nghỉ trong suốt nhiều năm.
Sau 13 năm chịu kìm kẹp, Britney Spears tuyên bố: “Tôi xứng đáng có được một cuộc sống. Tôi đã làm việc cả đời. Tôi xứng đáng được nghỉ 2-3 năm và làm những gì tôi muốn. Tôi xứng đáng có những quyền giống như mọi người: có con, có gia đình và hơn thế nữa”. Trước đó, cô cũng đã đệ đơn nhiều lần xin tòa chấm dứt quyền giám hộ của cha ruột do bị giám sát quá mức và cảm thấy quyền giám hộ như một công cụ áp bức và kiểm soát.
Britney Spears đã có cuộc chiến pháp lý rất dài để có được sự tự do. Ảnh: Page Six.
Kể từ khi lên án trách nhiệm giám hộ và những người có liên quan trong một phiên tòa công khai lần đầu tiên vào tháng 6, Britney Spears đã thẳng thắn hơn về hoàn cảnh của mình. Trong một bài đăng trên Instagram (hiện đã bị xóa) từ hồi tháng 7, Britney Spears đã chỉ trích những người thân thiết với cô ấy đang cố gắng tỏ vẻ ủng hộ cô ấy một cách công khai nhưng sau lưng thì hoàn toàn ngược lại. Mặc dù Britney Spears không nêu rõ tên, nhưng người hâm mộ suy đoán rằng những bình luận này liên quan đến mẹ cô, Lynne Spears và em gái, Jamie Lynn Spears, cả hai đều chia sẻ các bài đăng khó hiểu trên Instagram sau khi thẩm phán Penny chấp thuận yêu cầu của Britney Spears đối với luật sư nổi tiếng của Hollywood là Mathew S. Rosengart sẽ tiếp nhận hồ sơ của cô ấy vào tháng 7. Giọng ca Criminal viết: “Bố tôi có thể đã bắt đầu công việc giám hộ cách đây 13 năm… nhưng điều mà mọi người không biết là mẹ tôi là người đã đưa ra ý tưởng này cho ông ấy. Tôi sẽ không bao giờ lấy lại được những năm tháng đó… bà ấy đã ngấm ngầm hủy hoại cuộc đời tôi”.
Sau phiên điều trần gần đây nhất vào tháng 9, khi cha mình bị loại khỏi tư cách người giám hộ, Britney Spears đã sử dụng mạng xã hội để tiếp tục lên tiếng về sự ngược đãi mà mình phải đối mặt. Britney Spears từng phải thốt lên rằng: “Thứ gọi là “hệ thống hỗ trợ” này đã tổn thương tôi vô cùng. Quyền giám hộ này đã giết chết những ước mơ của tôi. Vì thế tất cả những gì tôi có chỉ còn hy vọng, và hy vọng là điều duy nhất trên thế gian này rất khó để giết chết. Ấy vậy mà vẫn có những người cố làm như thế!”.
Câu chuyện không của riêng Britney Spears
Theo số liệu liên bang, khoảng 1,3 triệu người trưởng thành trên khắp nước Mỹ đang chịu ảnh hưởng của quyền giám hộ. Theo luật pháp các tiểu bang, tòa sẽ chịu trách nhiệm chỉ định việc một người được giám hộ hay không. Những người được cho là “mất năng lực” do thiểu năng trí tuệ, bệnh tâm thần hoặc suy giảm nhận thức sẽ chính thức chịu quyền giám hộ.
Trong khi tòa án cho rằng, phải cân nhắc, suy nghĩ kỹ lưỡng khi ra quyết định giám hộ ai đó để duy trì quyền tự chủ tối đa cho thân chủ, thì thực tế, vấn đề xác định “người mất năng lực” chỉ làm qua loa, dựa vào kết quả sẵn có của cơ sở y tế.
Bộ phim “I Care a Lot” phơi bày góc khuất về quyền giám hộ ở Mỹ. Ảnh: Netflix.
Quyền giám hộ ở Mỹ được pháp luật xem là một cơ chế bảo vệ. Tuy nhiên, hệ thống giám hộ này lại bị “vấy bẩn” bởi nền văn hóa mang tên chủ nghĩa gia đình. Do đó, nhiều tòa án vẫn sai lầm trong việc cấp đơn yêu cầu giám hộ. Thẩm phán thường đưa ra phán quyết nhưng không xem xét đầy đủ quyền lợi của người được giám hộ. Hơn nữa, một khi bị giám hộ, người được giám hộ gần như không thể ra ngoài hay tự quyết định cuộc sống riêng tư. Điều này được thấy ở trường hợp của Britney Spears.
Chính bộ phim tài liệu “Framing Britney Spears” và bộ phim “I Care a Lot” đã khai thác góc tối, sự thiếu minh bạch của những cá nhân lợi dụng kẽ hở pháp luật mà bòn rút tiền bạc của người được giám hộ lần nữa làm dấy lên làn sóng tranh cãi. Giáo sư Benjamin N. Cardozo thuộc Đại học Yeshiva (Mỹ) nhấn mạnh: “Việc được có tiếng nói và quyết định cuộc sống của chính mình là quyền quý giá của con người”. Phải chăng câu chuyện của “Công chúa nhạc Pop” sẽ vén màn “chế độ giám hộ” còn nhiều góc khuất ở đất nước này?
MINH ANH (tổng hợp)
